TL
Yeni nesil belki hiç bilmeyecek ama bizim paramız yani TL bir ara YTL oldu ve o kadar erezyona uğramıştı ki 6 tane sıfır atmak zorunda kalmıştık. 2001 krizinde dibi gördük dediğimizde 1 dolar 1640000 (birmilyonaltıyüzkırkbin) TL ye eşitti ve sağdan 6 sıfır atınca 1 dolar 1.64 dolar oluvermişti bir gecede. Üstelik bu bir maharetmiş gibi ballandıra ballandıra anlatılmıştı topluma.
Yalancı Bahar
Oysa değer kaybı büyüyerek devam ediyordu bir süre yalancı baharı yaşadıktan sonra. Eski zamanları aratır derecede dibe vurduk, hatta dip yetmedi kazmaya başladık. Dünya ekonomik krizi yaşandığında bile bu kadar değer kaybı yaşanmamıştı. Savaş halinde olan ülkelerde bile bu kadar bir erozyon yok. Para üzerine bir şeyler söyleyebilecek kadar iktisat bilmiyorum belki ama yaşadıklarımız farketmek için o kadar ilerisine gitmeye de gerek yok yani.
TL den 6 sıfır atılmamış olsa 1 dolar 17000000 TL (onyedimilyon) ye eşit olacaktı. Bu durumda yaklaşık en kötü devir alınan zamandan 10 kat daha geriye gitmişiz demektir. Bütün bunlar olurken ne mi yaptık, bir sürü otoban, köprü, havaalanı, şehir hastanesi, tünel, metro ve binlerce konut. Bunların hiç biri yatırım değil hepsi lüks tüketim ve getirisi yok denecek kadar. Sadece bu yapılanların gideri ileri geliri karşılaştırılsa ve bunu sıradan bir işletmecinin önüne koysanız neden yapayım ki diye sorardı.
Kar Zarar
Bir işletmenin hayatta kalabilmesi için geliri giderinden fazla olacak bir faaliyet içerisinde olmalıdır. Ülke olarak bizim gelirlerimiz, üretimimiz sürekli geriye gitti, derler ki önemli olan borç değil onu çevirebilecek kapasiteye sahip olmaktır. Böyle böyle diyerek olması gereken kapasitenin çok üzerine çıkmıış olmalıyız ki ülke olarak tüm Dünya’ya savaş açmışız da bize ambargo uygulanıyormuş gibi bir enfllasyon ve erozyon içerisinde savrulup gidiyoruz.
Adına ne derseniz deyin Dünya ekonomik gereçeklerine uymaz onu yok sayarsanız onlar da sizin paranızı yok sayacak kadar değersiz eder. Sadece satışla ayakta kalınsa bir çok dev şirket iflas etmezdi. Biz satacak bir şey kalmayınca kimliğimizi bile beş kuruşa satışa çıkardık. Dünya’nın hiç bir yerinde böyle bir uygulama olduğunu sanmıyorum.
Umarım da bir gün bu yaşananların hepsi geçmiş olur da gelecek günler hepimiz için hayırlı olur.
