İRAN
İran denince aklınıza neler geliyor hiç düşündünüz mü? ilgi alanlarına göre herkesin aklına başka başka bir çok şey gelse de genel olarak ortalam gelenleri bir çırpıda sıralamak gerekirse; Pers İmparatorluğu, Şah Rıza Pehlevi, Şah İsmail, Humeyni, şeriat yönetimi, halısı, Şiilik, İran-Irak savaşı, sineması, kadınları, kedisi, İran-Amerika gerginliği, nükleer bomba ve en son İran – İsrail vakası. Bütün bunlardan ayrıca benim aklıma bir de irangate skandalı geliyor.
1980 li yıllarda Amerika Birleşik Devletleri yönetiminde bulunan bazı kişilerin İran’a gizlice silah satması ve gelirlerin yasa dışı bir şekilde Nikaragua’da dönemin solcu yönetimini devirmeye çalışan anti-komünist Kontraları desteklemek için kullanılmasını kapsayan bir politik skandaldır. Bu olayın açığa çıkması tarihe “İrangate Olayı” olarak geçmiştir. Ben kendimi bildim bileli İran ile Amerika bariz şekilde birbirine düşman ve savaşın eşiğinde bıçak sırtı bir durumdadır. Hal böyle iken gizlice silah alışverişi yapmak ise şeytanın bile aklına gelmezdi. Bugünlerde İsrail ile yaşanan drone ve füze saldırısının ardından nedense benim aklıma bu skandal geldi. Zaman içerisinde bütün devletler kendi imkanları ve akılları seviyesinde kendilerini ve askeri güçlerini elbette geliştirmişlerdir. Ancak bizim duyu organlarımızla algıladığımız şeyler aslında tam da gerçeği yansıtmayabilir.
Önemli Tarih Geçmişi
- Bilinen en eski imparatorluklardan biri olan Elamlılar tarafından M.Ö. 1100-600 yıllarında kuruldu.
- Elamlıların yerini Medler aldı ve Persler de Med İmparatorluğu’nu yıktı.
- Yunanlılar M.Ö. 330 yıllarında bütün topraklarını ele geçirdi.
- İran topraklarında Parthlar ve Sasaniler gibi imparatorluklar hüküm sürdü.
- İslam orduları M.S. 7. yüzyılda İran’ı fethetti ve Safevi Hanedanlığı kuruldu.
- Daha sonra Afşar ve Kaçar Hanedanlıkları İran’a egemen oldu.
- 1925-1979 yılları arasında Pehlevi Hanedanlığı tahtında bulundu.
- 1979 İslam Devrimi ile İran’da Şah ailesi devrildi ve İslam Cumhuriyeti kuruldu.
Türkiye ile İran arasında belli bir seviyede ticari ilişki olduğu gerçek ama öte yandan Kuzey Irakta yaşanan terör destekli oluşumların İran tarafına olan yansımaları, Orta Asya’dan Türkiye’ye uzayan mülteci transferinde İran sınırının çok aktif kullanılması ve Ortadoğuda etkin rol oynamak gibi bir misyonu kovalaması gibi karmakarışık ilişkiler yaşanılan ama buna rağmen ülkenin kuzeyinin nerdeyse büyük bir bölümünün Azeri Türklerden oluştuğu gerçeği ile karşımızda duran bir İran İslam Cumhuriyeti var. İran bir zamanların SSCB’si gibi kendi iç dünyasında halkına neler yaşattığını bilmediğimiz, özellikle de kadınların zaman zaman büyük isyanlara kalkıştığı ve hatta toplumsal olayların olduğunu duyduğumuz ama gerçeği tam olarak bilemediğimiz bir yeşil perde devleti olduğunu da unutmamak gerek.
