ASBEST
Öncelikle hemen söylemeliyim ki asbest elementinin insan sağlığına zararlı olduğunu çok geç keşfetmişiz. Bu sebeple hemen hemen her yanımızda asbest var kısaca asbest heryerde. Madem ki son günlerde sürekli gündeme asbestli gemi geliyor, birisi de çıkıp aslında asbest nerelerde bulunur neden söylemez ki?
Heryerde Var
Ben hemen uzatmadan söyleyeyim; Isı ve ses yalıtımı sistemlerinde özellikle eski gemilerde, uçaklarda, otobüslerde, ev çatılarında, itfaiyeci elbiselerinde, perdelerde, ütü tahtalarında, fırın eldivenlerinde asbest kullanılmıştır.
Konutlarda ise asbest içeren çimentoda ve badana boyası karışımınlarında kullanılmış. Su ve kanalizasyon borularını katılaştırmak için de kullanılımış. Plastik ve yanmaya dayanıklı tüm malzemelerden şüphelenmek gerekiyor. Ayrıca motorlu araçların fren balatalarının üretiminde de asbest önemli bir katkı maddesiymiş.
Özellikle binalarda yıkım ruhsatı alınmadan önce yapıda asbest olup olmadığının kontrol edilmesi işlemi bir kaç yıldır yapılıyor. Bu konuda uzmanlık eğitimi almış lisans sahibi firmalar var, yıkılacak yapıda asbest içeren herhangi bir ürünün olmaması gerekiyor. Bu firmalardan bir uzman kişinin sahada özel kıyafetler ve ölçüm cihazları ile tespit yapması ve asbest yok ise olmadığına dair rapor tanzim etmesi gerekiyor. Öte yandan eğer asbestin varlığı tespit edilirse bu sefer kendilerine de zarar vermeyecek şekilde toplanmaları gerekiyor.
Kontrol Altında Mı?
Buraya kadar kurallar açık ve net. Ancak varsa ki bence olmayan bina yoktur, toplandıktan sonra ne yapılması gerektiğine dair bir bilgimiz yok. Oradan toplayıp çöpe mi atıyorlar, nerede, nasıl toplanıp nasıl imha ediyorlar gibi bilinmezler mevcut. İnsanın aklına şu soru da geliyor. Bu asbest sadece yıkılacak binalarda yıkılacağı zaman ortaya çıkmadığına göre diğer tüm binalarda var ise onlara neden bakılmıyor?
Hani bir zamanlar deterjanlarda da yine benzer sağlığa zararlı maddeler bulunmuştu da temizlik malzemesi üreticileri yeni yöntemler bulmuşlardı. Hatta bu örneği ozon tabakasına zarar verici madde kullandıkları için spreyli kutularda da yaşamıştık.
Geldiğimiz durum şu ki insanlık öğrendikçe ve araştırdıkça yeni yeni keşifler yapıyoruz. Asbestin çok eski bir malzeme olduğu düşünülünce bu ve benzeri maddelerin pek çok insanın ömrünü kısalttığı bir gerçek. Biz insanların sayısı bu Dünyada ne kadar artarsa başımıza o kadar çeşit bela geliyor. İyi ve sağlıklı yaşayabilmek için sadece yediklerimize değil yemediklerimize de dikkat etmek artık şart.
