DAĞ
2003 yılından beri Birleşmiş Milletler’in dağların önemini ve farkındalığını göstermek için her yıl 11 Aralık gününü Dünya Dağ Günü olarak ilan etmiş. Her yıl farklı temalar kullanıp dağların neden gerekli ve önemli oldukları anlatılmış şimdiye kadar.
Karlı Dağlar
Dağ deyince benim aklıma doğduğum yer gelir. Kimi insan düzlükte deniz kıyısında, ovada ya da büyük bir vadide doğmuş iken ben Erciyes dağının eteklerinde Kayseri’de Dünya’ya gelmişim. Erciyes bir sıra dağ olmadığı için İç Anadolu’nun yerden göğe dimdik duruşu ve yalnızlığı ile hep hayranı olduğum bir simge oldu benim için. Özellikle yazları bile erimeyen karları ile bizim sağlam su ve enerji kaynağımız olmuştur.
Dünya’nın temiz su kaynağının %60-80 i dağlardan sağlamakta, oksijeni, florası ve turizmi ile önemli bir parçamızdır dağlar. Dünya kara yüzeyinin %25 e yakın kısmını dağlar oluşturmakta ve yaklaşık nüfusun %13 ü de dağlarda yaşamaktadır.
Dağlar Dağlar
Dağlar insanlar için hep bir hedef ve zirve sevdası olmuştur. Şarkılara, türkülere, efsanelere ve deyimlere kolaylıkla malzeme olmuşlardır. Barış Manço’nun “Dağlar Dağlar” şarkısı, Sezen Aksu’nun “Benim meskenim dağlardır dağlar”, yine türkülerimizden “Daglar Seni Delik Delik Delerim” gibi örnekler verilebilir. Çok sık kullanılan bazı deyimler ise; “Dağ fare doğurdu”, “dağdan gelip bağdakini kovmak”,”Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur” ve heybetli ve büyük olduğunu söylemek için kullanılan “Dağ gibi adam” söylenebilir.
Son yılların yükselen değeri ise yayla turizmi olarak göze çarpıyor. Özellikle Karadeniz’deki Kaçkar dağlarının ünlü yaylaları Ayder, Pokut, Gito, İkizdere, Karagöl ve Kafkasör yaylaları ilk akla gelenlerden olup kontrolsüz büyüme ve aşırı insan trafiği bu bölgelerin doğal güzelliklerini kaybetme risklerini de beraberinde getirmektedir. Dağ turizminin toplam turizm içerisindeki payı pandemi ile artmakla beraber bu özel yerlere ulaşmak için biraz zahmet çekmenin hiç kimseye zararı olmaz ama kolay ulaşmak ise bu bölgelerin kısa sürede kaybedilmesine yol açacağı unutulmamalıdır.
Dünya’nın en yüksek ilk beş dağı;
1 Everest Dağı/ Sagarmatha / Chomolungma 8,848
2 K2/ Qogir/ Godwin Austen 8,611
3 Kangchenjunga 8,586
4 Lhotse 8,516
5 Makalu 8,485
Türkiye’nin en yüksek ilk beş dağı;
1 Ağrı Dağı 5137 Ağrı
2 Cilo Dağı 4134 Hakkari
3 Süphan Dağı 4058 Bitlis
4 Kaçkar Dağı 3932 Rize
5 Erciyes Dağı 3916 Kayseri