PLANLI – PLANSIZ
Başlığı okuyunca ne düşündünüz bilmiyorum ama yazacaklarım bir insan, bir iş, bir oyun, bir organizasyon ya da bir şirket hayatının planlı mı yoksa plansız mı olduğuyla ilgili değil emin olun.
İmarlı Mı?
Yapılaşma denince çoğumuzun belki de ilk aklına gelen kelime “imar” olsa gerek. Bir çok emlakçı arsa ilanlarında da sıklıkla bu terimi kullanırlar, “imarlı arsa”. “Sahibinden imarlı arsa”, “Çok ucuz imarlı arsa”. Oysa yapılaşma için en azından önce 5000 ölçekli nazım imar planı ve nihayetinde de 1000 ölçekli uygulama imar planı gerekiyor. Ayrıca meri bir imar yönetmeliği de inşa edilecek yapının yapılaşma, projelendirme ve fenni gerekliliklere göre ölçülerini belirlemek için gerekli.
Bakanlık tüm Türkiye için Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği çıkarmış, sonra da Büyükşehir Belediyelerine kendi yönetmeliklerini yapma yetkisi vermiş. Buna göre temel esaslarına uymak kaydı ile bir çok Büyükşehir kendi isimleri ile imar yönetmeliklerini meclislerinde onaylayıp buna göre yapılaşma ruhsatlarını vermişler.
Hangi Yönetmelik?
Buraya kadar her şey normal, hatta Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin Genel İlkeler başlıklı 5. Maddesinde – “Uygulama imar planı olmayan alanlarda yapı ruhsatı düzenlenemez.” hükmünü de okuyunca oh be diyorsunuz, her şey planlanmış ve yapılaşma buna göre yapılıyor. Demek ki planı olan bir yerden arsa alırsak sıkıntı yaşamayız.
PLANLI ALANLAR İMAR YÖNETMELİĞİ
Oysa kazın ayağı hiç de öyle değil, sıkı durun işte size bir başka yönetmelik; “Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği” tam da her şey yerli yerine oturmuşken bu da nerden çıktı değil mi? Bu yönetmeliğin amacı 1. maddesinde aynen şöyle açıklanmış; – “Bu Yönetmeliğin amacı belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan ve imar plânı bulunmayan alanlardaki yapılaşmaların fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamaktır.” Yani planı olmayan alanlarda da yapılaşma varmış demek oluyor.
PLANSIZ ALANLAR İMAR YÖNETMELİĞİ
Yapalım Da Yapalım
O zaman şöyle bir durum çıkıyor; bir yer planlı da olsa plansız da olsa yönetmeliği olduğuna göre öyle ya da böyle bir yapılaşma var. Yaklaşık 20 yılda bir imar affı ve imar barışı da var. Kentsel dönüşüm yasası da Bakanlığın elinde olan bir çilingir gibi istenilen yere uygulanabiliyor, TOKİ desen kendine ait kanunu var mevzuatı var. Son bir not da bazı özel alanlar için yapılan “Koruma Amaçlı İmar Planları” ki korumuş olanına pek rastlanılmamıştır. Özetle durum o kadar karmaşık ki, planı olsa da planı olmasa da hatta korumak için planı da olsa her şey yapmak üzerine kurulmuş. YAPAN YAPANA.