SU GİBİ OLMAK… YA DA OLMAMAK…
Su o kadar özel bir materyaldir ki, hayat onsuz olmaz, biz onsuz var olamayız. Dünyanın 5’te 4’ü vücudumuzun ağırlık olarak ortalama da 3’te 2’si SU. Henüz evrende olup olmadığına dair kesin bir keşfimiz yok ama zaman zaman Mars’ta suyun izine rastlanıldığı ile ilgili haberler çıkıyor. Su gibi olmak ise oysa evrende olup olmadığından önce vücudumuzdaki suyun ne kadarının olmaması neler yapıyor bir görelim;
Vücuttan su kaybı (Dehidrasyon) (1):
Vücuda alınan su, idrarla böbreklerden (1500nbsp; ml kadarı), solunum havasıyla akciğerlerden (500 ml kadarı), terleme yolu ile deriden (500nbsp; ml kadarı) ve gaita ile bağırsaklardan (100nbsp; ml kadarı) vücut dışına atılır.
• %1: Susuzluk hissi, ısı düzeninin bozulması, performans azalması,
• %3: Vücut ısı düzenin iyice bozulması, aşırı susuzluk hissi,
• %4: Fiziksel performansın %20-30 düşmesi,
• %5: Baş ağrısı, yorgunluk,
• %6: Hâlsizlik, titreme,
• %7: Fiziksel faaliyet sürerse bayılma,
• %10: Bilinç kaybı,
• %11: Vücut dirençsizliği, olası ölüm,
• %12: %97 oranında ölüm,
• %15: %100 ölüm.
Bu tablo özetle her şeyi su gibi, buz gibi, anlatıyor aslında, ama görebilenlere.
İlginizi çekebilir;
Bir de vücut dışındaki suyun durumuna bakalım (2);
Yeryüzünün %70 kadarı suyla kaplı,
Yeryüzündeki suyun %96,5 kadarı okyanuslarda,
Eğer yeryüzündeki tüm su kütlesi bir küreye doldurulsa (okyanuslar, buzullar, göller, akarsular, yer altı suyu ve atmosferdeki su buharı), oluşacak su topunun yarıçapı yaklaşık 1385 km, hacmi 1386 milyon km3 olurdu. 1 km3 su, 264 milyar galona denk geliyor.
Suyun 12.900 km3’ü, herhangi bir anda, atmosferde buhar halde bulunmakta. Eğer bu su buharının tamamı bir seferde yağış olarak düşse, bu yeryüzünün sadece, 2.54 cm’ni kaplardı.
Her gün, 1.170 km3 su buharlaşma ve terleme yoluyla atmosfere karışıyor.
Dünyada bulunan tatlı su, göl ve akarsulardan daha çok yeraltında birikiyor. 8.400.000 km3 tatlı su yeryüzü yüzeyinin 1.6 km’si boyunca birikirken, bu miktar buzullarda 29.200.000 km3’e ulaşıyor (Çoğunlukla kutuplar ve Grönland’da).
Yeryüzünde bulunan tatlı suyun %68’i buzullarda, %30’u ise yeraltında bulunuyor. En çok akarsular içme suyu olarak kullanılıyor, fakat toplam suyun yalnızca yüzde birinin 1/10.000’ini oluşturuyorlar (1.250 km3).
1.383 km yarıçapına ve 1.386.000.000 km3 hacmine sahip büyük mavi küre yeryüzünde bulunan tüm suyu; 93.113 km3 hacim ve 56,2 km yarıçapındaki küçük mavi küre ise tatlı su miktarını yeryüzünün boyutlarıyla karşılaştırmalı olarak ifade ediyor.
Suyun İçinde Yaşamak
Vücudumuzdaki su miktarının çok küçük oranlarda dahi eksik olması halinde bizde yarattığı tahribat ne kadar ürkütücü ise, yukarıdaki dünya haritasında gösterilen tüm tatlı su miktarının bu ölçekte olduğu görmek ondan daha dehşet verici! Su gibi değerli bir şey yok dünyada.
Covid-19 salgınından korunmanın en önemli faktörü SU. Artık daha sık elimiz yıkıyor ve daha sık duş alıyoruz. Bu durum su tüketimimizi beklenenin de üstüne çıkarıyor. Ufukta görünen şey maalesef ki susuzluk. Tatlı su miktarı dünya ekosisteminin bir parçası olan su döngüsü ile sabit kalması gerekse de iklim değişikliği, yağmur ormanlarının kaybedilmesi, sanayileşme, betonlaşma ve diğer tüm etkenlerle kara kıtasının alışılageldik döngüsü değişiyor, kimi alanlar daha sulak iken kimi alanlar da kuraklık yaşanıyor.
Önümüzdeki ilk seçenek tatlı su miktarını kendi teknolojimizle artırmak. Kaynak ise sabit denizler (%96,5). Ama şimdiye kadar söylenen bunun ekonomik olmadığı, yatırımın ve işletme maliyetlerinin çok yüksek olduğu idi. Covid-9 ve benzeri salgınlar olduğu sürece su ihtiyacının ekonomisini bir tarafa bırakıp yaşamak için mecbur olacağımız bir geleceğe yol alıyoruz.
Ya bu olacak ya da;
• Temizlik için su olmayan başka bir şey kullanacağız,
• Temizlik için birkaç damla sudan üretilen bir çeşit ürün keşfedeceğiz,
• İçme suyumuzun petrolden de altından da değerli olacak,
• Deniz suyundan temizlik için formül bulacağız,
• Sonunda bir gün başımızı göklere çevireceğiz.
HEPİNİZ SU GİBİ OLUN…
KAYNAKÇA