TADİLAT
Tadilat denince sonunda söyleyeceğimi baştan söylemeliyim ki her tadilat ruhsata tabi değildir. İmar yönetmeliğinde basit ve esaslı sıfatlarını alarak iki ayrı tarif yapılır. Bu yüzden Gayrettepe’de tadilat sırasında çıkan yangın sonucu yaşanan elim olay konusunda insanları doğru bilgilendirmek gerekir.
Yönetmelik ne diyor?
Basit tamir ve tadil: Yapılarda esaslı tadilat kapsamında olmayan, taşıyıcı sistemi, bağımsız bölümün dış cephesini, ıslak hacimlerin yerini ve sayısını değiştirmeyen; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile bahçe duvarı, duvar kaplamaları, baca, saçak, çatı onarımı ve kiremit aktarılması gibi her türlü tamir ve tadil işlemlerini,
Esaslı tadilat: Yapılarda taşıyıcı unsuru etkileyen veya yapı inşaat alanını veya emsale konu alanını veya taban alanını veya bağımsız bölüm sayısını veya ortak alanların veya bağımsız bölümlerin alanını veya kullanım amacını veya ruhsat eki projelerini değiştiren işlemleri (Esaslı tadilat, ruhsata tabidir.)
Yukarıdaki iki kısım yönetmeliğin tanımlar kısmında bulunan iki tür tadilatın tanımı, aşağıda ise başlık halinde biraz daha açıklayıcı olarak tarif edilen maddeler mevcut.
Esaslı tadilat
MADDE 58 – (1)Mevcut yapının esaslı tamir ve tadili, yürürlükteki mevzuat hükümlerine aykırı olmaması şartı ile imar planı, bu Yönetmelik hükümleri ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılabilir. Ancak, ilave esaslı tamir ve tadil yapılabilmesi için ruhsat alınması zorunludur.
(2) Yapı ruhsatı alınmış olan yeni inşaat, ilave ve esaslı tadillerde, sonradan değişiklik yapılması istendiğinde mimari projenin yeniden tanzim edilmesi gereklidir. Bu değişiklik yapının statik ve tesisat esaslarında da değişiklik yapılmasını gerektirdiği takdirde istenen belgelerde de gerekli değişiklik yapılır. Yapı ruhsatına da bu projelerin tarihleri ve müelliflerin bilgileri yazılır.
(3) Tadilat projeleri de ilgili idarece mühürlenip imzalanır.
(4) İlave ve tadilat projeleri 5 takım olarak düzenlenerek 57 nci maddedeki esaslara uygun olarak onaylanır.
Yapı ruhsatı gerekmeyen inşai faaliyetler
MADDE 59 – (1) Basit tamir ve tadiller, balkonlarda yapılan açılır kapanır katlanır cam panel uygulamaları, korkuluk, pergola, çardak/kameriye ve benzerlerinin yapımı ile bölme duvar, bahçe duvarı, duvar kaplamaları, baca, saçak, çatı ve benzeri elemanların tamiri ve pencere değişimi ruhsata tabi değildir. (Ek cümle:RG-25/2/2022-31761) Ayrıca iç mekânların tasarımına dair iç mekân projesi değişikliği ile taşıyıcı sistemi ve yangın güvenliğini etkilemeyen mahal listesi değişiklikleri de ruhsata tabi değildir.
(2) Taşıyıcı sistemi etkilememek ve 634 sayılı Kanun uyarınca muvafakat alınmak kaydıyla; binalarda enerji kimlik belgesi sınıfı en az “C” olacak şekilde mesleki yeterlilik sertifikalı uygulayıcılar tarafından yapılacak ısı yalıtımı uygulamaları (Ek ibare:RG-18/8/2022-31927) ilgili dağıtım şirketinden gerekli izinler alınmak şartıyla katı ve sıvı yakıtlı sistemlerden doğalgaz yakıtlı sistemlere dönüşüm uygulamaları ve bağımsız bölümlere tesis edilecek doğalgaz tesisatı ile binanın kendi ihtiyacı için yapılacak güneş kaynaklı yenilenebilir enerji sistemleri ruhsata tabi değildir. Bunlara ait uygulama projelerinin hazırlanması ve fenni mesuliyetin üstlenildiğine dair taahhütname ile birlikte ilgili idareye sunulması, binanın projesindeki mimari görünüşlere bağlı kalınması ve idaresinden izin alınması zorunludur. (Ek cümle: RG-31/12/2022-32060) Yapı kayıt belgesi bulunan binaların ihtiyacı için yapılacak güneş kaynaklı yenilenebilir enerji sistemleri de bu fıkra kapsamında değerlendirilir.
(3) Yapı ruhsatı başvurusu yapılan bir parselde, mimari projenin ilgili idaresince onaylanmasını müteakip, fenni mesul ve iş güvenliği sorumluluğunun üstlenilmesi, uygulamaların şantiye şefi tarafından yürütülmesi, yapı sahibi ve müteahhidi tarafından yapı ruhsatı alınmadan yapının inşasına başlamayacağına dair noter taahhütnamesi verilmesi kaydıyla, ruhsatı veren idarenin uygun görüşü ile kazı izni verilebilir. Bu iznin verilebilmesi için sorumluluğun üstlenildiğine dair hususun da fenni mesul ve şantiye şefi taahhütname ve sözleşmelerinde yer alması zorunludur. Ancak, kazı sahasında kazık, palplanş, istinat duvarı ve benzeri uygulamaların olması durumunda, bu yapıların projelerinin onaylanması ve ruhsatlandırılması zorunludur.
Burada en dikkat edilmesi gereken kısım iç mekan tasarımlarının değişikliği için yapılan tadilatın özellikle ve açıkça ilave edilmesi. Medyaya yansıyan bilgilerden öğrendiğim kadarıyla burası yıllardır disco olarak hizmet veren bir sosyal mekan. Bazı ünlü şarkıcılar da mekânı bu şekilde biliyorlar. Yani yapının bodrum katları ve görünen kottan girişi ile birlikte binanın ruhsata esas projesindeki gibi ticari bir fonksiyona sahip ise ve yapılan tadilat bu alanın sadece iç mekan değişimi ise (ki Ramazan bu tip değişimler için tam bir ara verme zamanı olarak kullanılır) belediyenin ruhsat vermek gibi bir görevi yoktur. Ancak, gerekmesi halinde yapının taşıyıcı sistemine, kolon ve kirişlerine zarar verilip verilmediği kontrol edebilir.
Buradaki esas mesele iş güvenliği gibi görünüyor. Bu konuda mevzuat biraz sıkıntılı. Yangın çıkmasının ilk sorumlusu iş güvenliği kurallarına uymayan, kaynak makinesi ile yanıcı maddenin bir arada olmasına dikkat etmeyen kişilerdir. İkinci sorun ise işletmenin yangın yönetmeliğine uygun olup olmadığıdır. Bu iki mesele ayrı ayrı uzmanlık konusudur. Ama şunu da bildiğim kadarı ile söylemeliyim ki insanların yoğun olarak bulunduğu sosyal toplanma alanlarında kaçış mesafeleri ve alternatifleri yeterli olmayıp otomatik yağmurlama sistemlerinin çoğunlukla yapılması gerektiğidir.
Kimse kaza olsun istemez ama maalesef tüm riskler de yeterince hesap edilmeyince geri dönülmez kayıplar sadece ibretlik olaylar olarak tarihe not düşmekten öteye gidemiyor. Bizler çok çalışkan olabiliriz ama çok profesyonel asla değiliz.