TAVLA
Dünyanın en eski oyunlarından biri olan tavlanın pek çok uygarlık tarafından kendilerine göre sahiplenme durumu da var. Hem zarla hem de strateji ile oynanması bakımından şans ve zekanın bir arada gerekli olduğu oyun ülkemizde de çok popülerdir.
Pek çok evde iyi kötü bir tavla bulunur. Çoğunluğu tamamen ahşap ve ahşap pullar ile yapılır ama en güzelleri el işlemeli sedef kakma ile süslenmiş olanlarıdır. Mutlaka cilalanmış olması ve olmazsa olmazı güzel bir çift kemik zarlardır.
Hayat Bir Oyun
Tavla biraz da hayatan esinlenmiş siyah ve beyazın, gece ve gündüz gibi taban taban zıt ve rakiplerin oyununu anlatır sanki.Tavladaki karşılıklı altışar sivri hane 12 ayı, 15 beyaz ve 15 siyah pul ayın 15 gece ve 15 gündüzünü, karşılıklı on ikişer sivri hane de günün 24 saatini temsil ettiğini iddia edenler vardır.
Tavla oyununda her yöreye göre bazı farklı versiyonları da bulunur. Kız tavlası ve hapis normal tavladan başka diğer bildiğim oyunlardır. Tavlanın oyun yönü de sağdan sola ya da soldan sağa olabilir, satrançta olduğu gibi beyaz renk başlar gibi bir kuralı yoktur. Başlangıç için de zar atılır ama tek zar atılır, büyük atan başlar. Bazen bir atanlar diğerini beklemeden zarı diğerine verir veya centilmenlik. yapıp karşındakinin de başlamasını isteyebilirsin. Oyun 5 sayısı üzerinden oynanır ve pullar her iki oyuncu tarafından toplanırken biterse kazanan 1 puan alır, pul toplamaya başlamadan diğer oyuncu pulları toplar ise 2 puan alır ve buna “mars” denir.
En İyi Bilen Kim
İşin ilginci oyunu biraz oynamaya başlayan hemen hemen herkes en iyi tavlayı kendisinin bildiğini sanır. Ama zar oyunu bozar ve sadece bilmek yetmez. Büyük konuşan büyük yanılır ve en çok kimin kazandığı iddiası ömür boyu bitmez. Bu iddia da oyunun heyecanının hiç bitmemesini sağlar.
Atılan zarlarda gelen sayıların Farsça kökenli söyleniş tarzları tipik bir oyun geleneğidir ve her söylemeden sonra tekerleme de yapılır. Örnek vermek gerekirse “dü se severler güzeli genç ise” Bilmeyenler için aşağıda her gelen zarın Farsça söylenişi mevcut olup bir gün sizinle oynar isek yeneceğimden emin olabilirsiniz.
1-1: Hep Yek
2-2: Dubara
2-1: yek-i dü
3-3: Dü Se
3-2: Seba-i Dü
3-1: Se Yek
4-4: Dört Cihar (“Dört Caar” gibi de okunur)
4-3: Cihar-ü Se (“Caar-i Se” gibi de okunur)
4-2: Cihar-i Dü (“Caar-i Dü” gibi de okunur)
4-1: Cihar-ı Yek (“Caar-i Yek” gibi de okunur)
5-5: Dü Beş
5-4: Cihar-ü Penc (“Caar-i Penc” gibi de okunur)
5-3: Penc-ü Se
5-2: Penc-i Dü
5-1: Penc-i Yek
6-6: Dü Şeş
6-5: Şeş Beş
6-4: Şeş Cihar
6-3: Şeş-ü Se
6-2: Şeş-i Dü
6-1: Şeş-i Yek
