ETRİYE
Bu konu biraz sıkıcı olabilir çünkü etriye inşaatlarda kullanılan bir yapı elemanının adı olup herkes bilmeyebilir. Ama ben bu yazımı bitirince okuyan kişilerin zihninde bir parça da olsa aydınlanma yapabilirim ve bir gün mutlaka işe yarar diye umuyorum.
Et Tırnak
Belki biraz teknik bilgi gibi olacak ama betonarme bir bina için demir ve beton ilk olmaz ise olmaz unsurlardır. Ne demir ne de beton olmadan betonarme çerçeveli bir yapı olmaz olamaz!. Her ikisinin de esas görevi farklıdır ve ancak ikisinin mükemmel uyumu ile en ideal yapı elde edilebilir. Bu birlikteliği elde etmek sabır ve emek ister, dikkat ister, bilgi ister, bilinç ister, ister de ister. İşte bu birlikteliğin en kritik elemanı etriyedir. Kendisi de bir demirdir en nihayetinde ama onun görevi beton ile demirlerin bir arada kalmasını sağlamaktır. Şu sıralar çok sık duyduğumuz kolon, kiriş eğer gerçekten kolon ve kiriş olacaklar ise bu ancak etriyelerin kendilerini sarıp sarmalaması ile mümkündür. Etriye her nerede yapılmışsa orada öyle sıkı sıkı tutmalıdır ki demirleri, nereden itersen it, nereden çekersen çek hatta evir, çevir, burk asla bırakmamalıdır.
İşte bunu sağlamak için tabi ki önce kendi kimyası ve iç yapısı sonra da şekli ve kıvrımları ile istenilen biçimde ve sayıda yapılması şarttır. Ne bir eksik ne bir fazla tam yerinde tam tutturulmuş olmalıdır. Bugünkü teknolojik imkanlar ile makinelere yaptırmak mümkün olup profesyonel şantiyelerde öyle yapıldığını düşünüyorum. Elbette ki sadece ideal etriye olmak yetmez aynı zamanda kiriş, perde ve kolonlara uygulayacak bu etriyeleri yerleştirecek kişilerin de bu konunun önemini bilmesi sıfır hata ile çalışması şarttır. Etriyeler birbirlerine yakın oldukları zaman birbirlerini de desteklerler o yüzden en çok luzum olan yerlerde birbirlerine daha da yakın olmalıdırlar. Bir yapının statik hesaplarından çıkan sonuçlara göre betonarme projesinde bu detayların hepsi gösterilmektedir.
İhmal
Ne zaman ki etriyeler sıfır hata ile yapılmış olur işte o zaman deprem sırasında olabilecek bağlantı göçmelerinin çoğu önlenebilir. En azından yapı hasar alsa bile etriyeler sayesinde beton ile çelik ayrılmayacak, göçmeyecek ve içindeki insana veya herhangi canlıya dışarı çıkabilecek fırsatı verebilecektir. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’nin de amacı hayat kurtarmaktır aslında, sanılanın aksiye yapıyı değil. Yapı ve inşaat konusunda söylenecek çok şey var ama çelik dediğimiz demir elemanları yapının salınımı ve bir arada kalabilmesi için hem yeterince sert hem de yeterince esnek olabilecek hassaslıkta yapılmalı paslanmaya karşı mutlaka korunmalıdır. Son olarak dikişsiz çorap ve çamaşır yapılabilen bir zamana erdiğimiz bu günlerde betonarme projesinde ölçüsü ve şekli verilen etriyenin tek parça imal edilmesi mümkün müdür? bu şekilde imal edilirse uygulanmasında sorun olur mu? son sorum da kolon ve kirişler sevgili etriyeleri ile hazır imal edilip kullanılamaz mı? diye konunun daha uzmanı olanlara sormak isterim.
