TESİSAT
Genel olarak yapılardaki su, ısıtma, elektrik, gaz, havalandırma, uydu, internet ve güvenlik gibi işlerin tamamının ortak adı tesisat olarak nitelenebilir. Tesisatın büyük bir kısmı ana taşıyıcı sistem imal edildikten sonra yapılır. Yapının taşıyıcı iskeleti, beton içerisindeki demiri ve proje ölçülerinin tam uyumu sağlıklı bir yapı için çok önemlidir.
Sağlam bir yapı için gerekli olan tüm unsurların; proje, işçilik, malzeme kalitesi ve özellikle tesisatın eksiksiz yapılması yapının ömrü ve insan sağlığı için önemlidir. Özellikle yeni yapılmış binalarda tesisatın yeterli kontroller yapılmadan teslim alınması durumunda arıza yapması çok sık rastlanan bir durum. İşin en kötüsü bu tesisatın tamir ve yenilenmesi sıfırdan yapılmasından daha zor olması. Ülkemizdeki tesisat işçiliği maalesef ki projesine sadık kalarak yapılmamakta sadece kağıt üzerinde kalmaktadır.
Baştan şunu söyleyelim ki bizim neredeyse tüm tesisatı gömmek veya gizlemek gibi bir huyumuz var. Sadece doğalgaz boruları bina içerisinde gömülmüyor, diğerleri uygulamayı yapan usta ya da çırak çalışanın canı nereden geçirmek isterse oradan geçiyor. Duvar, tavan veya taban döşemelerde çivi çakmak isterseniz bazı yerlere özellikle dikkat etmeniz gerekir. Bir imalatın diğer imalata zarar vermesi çok olasıdır.
Mimari projede genel olarak herhangi bir tesisatın görünmesi istenmez bu yüzden sıva ve boya öncesinde yapılan duvarların büyük bir kısmı gizlenmek uğruna zarar görür. Bununla kalsa iyi, bazı yerlerde kirişler ve hatta kolonlar bile zarar görecek kadar kesilip biçilmekte, delinmektedir. Özellikle deprem sonrasında insanların yapılara karşı hassasiyetleri artmış olmasına rağmen tamir ve tesisat işlerinde yeterli özen gösterilmiyor. Bunun için topyekun bir düzenlemeye ihtiyaç var.
Sıva Altı Yok
Bütün tesisat işlerinde bir kere yapının duvarlarına veya diğer taşıyıcılarına gömülmesi yasaklanmalıdır. Her tesisata nereden geçecek ise ayrı ayrı yerler ve ölçülerle kurallar getirilmelidir. Mesela su tesisatı duvarlarda yatay yapılmak istendiğinde yerden 50 ila 80 cm arasında, pis su tesisatı 20 ila 50 cm arasında, elektrik tesisatı 80 ila 100 cm arasında olmalıdır gibi. Bütün tesisat ulaşılabilir ve değiştirilmesine mani bir engel içermemelidir. Kapatılmak istenmesi durumunda kendine has ayrı bir çerçeve veya kapama sistemi olmalıdır. Bütün bu kuralları içeren projeler detayları ile birlikte yapılmalı uygulayıcılar da bu projeleri harfiyyen yerine getirmelidirler. Taşıyıcı sistemin ömrünü uzatabilmek adına su ve ısı yalıtım sistemlerinin çok iyi yapılması, yapım sonrası en zor şartlarda testlerinin yapılması şarttır. Tesisat deyip geçmemeli yapı müteahhitliği her yönü ile profesyonelleşmelidir.
