E – YAŞAM
Covid-19 salgınıyla birlikte artık hayatımız eskisi gibi olmayacak. Bundan sonraki süreçte özellikle sosyal mesafe dediğimiz bireyler arası uzaklık ve temizlik önceliğimiz ama bir taraftan da yaşamımızı devam ettirmemiz gerekiyor. Bunun için bu mesafeler içerisinde yapılabileceklere ve online olarak neler yapılabileceğini düşünmeli tez zamanda;
Elektronik yaşamla aslında kademeli olarak geçtik bile diyebiliriz. Birçok banka, market zincirleri, mağazalar, yiyecek sektörü ve aklıma gelemeyen birçok iş online işlem yapıyor halihazırda. Hatta devletimizin bile var sitesi e-devlet ayrıca elektronik imza var ki birçok kurum artık yazılarını bu şekilde çıkarıyor. Kamu kurumlarına artık sadece e-imzalı elektronik başvuru yapılabilme zorunluluğu çok yakındır. Aslında online olarak yapabildiğimiz şeyler var ama ben şu an yapamadıklarımız ile ilgileniyorum;
Mektup Yazardık
Mektup yazmak vardı ya hani eskiden şimdilerde hemen hemen ortadan kalkan. 01.01.2019 tarihinden itibaren Elektronik Tebligat Yönetmeliğine göre elektronik adres kaydı yapan herkese yapılacak tüm tebligatlar UETS (Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi) üzerinden elektronik olarak yapılma zorunluluğu getirildi. Henüz pek bilinmese de yakında çok duyulacak. Şimdilik resmi işlemlerde de olsa kişisel olarak yapılacak tüm yazışmalar, davetler, promosyonlar ve benzeri iletişimler artık sadece online…
Akıllı Ödeme
Salgın sırasında belki farkında olmadık ama en çok virüs bulaştırma şekillerinden biri de nakit para ile yapılan ödemelerdi. Her ne kadar kredi ve banka kartları kullanılsa da bu sefer temassız özelliği olanlar öne çıktı. Öbür türlü ha paraya dokunmuşsun ha kredi kartına ikisi de bulaştırıcı nihayetinde. Toplu taşımda otobüs ve raylı sistemlerdeki kartlar temassız ama minibüs ve taksilerde nakit dönüyor hala. Bence tüm ödemelerde ve tüm sektörlerde kullanılabilecek hangi bankada olursa olsun temassız özellikli bir ödeme aracı yapılmalı. Bakkaldan, büfeye, çiğ köfteciden, pideciye kadar akla gelebilecek her yerde kullanma zorunlu olmalı. Nakit paranın sanal olma zamanı geldi.
İlginizi Çekebilir;
Alışveriş ve kurumsal faturalar birçok banka tarafından online yapılabiliyor. Cep telefonundan uygulama yoluyla çok kişi kullanıyor ama hala uzun uzun sıralar oluşuyor birçok bankada ve kurumda. Burada şöyle bir detay var herkesin akıllı telefon kullanma yetisi ve imkânı olmadığı durumlar için yeni çözümler üretilmeli, barkot ve yukarıda bahsettiğim temassız ödeme sistemi kullanılmalı. Herkesin en az gerekliliklerle kullanabileceği bir sistem.
Görüntülü Konuşma;
Online görüntülü görüşmeler telefon üzerinden patladı zaten ama daha iyisi olmalı, en yakın aday akıllı televizyonlar, herkeste bilgisayar yok, herkeste akıllı telefon da olmayabilir ama sanırım halen popüler cihazlardan biridir televizyon. Bir şekilde televizyon üzerinde oturma odası toplantıları yapılmalı sanki.
Şu sıralar sürücüsüz araçların deneme turları yapılmaya başlandı, öncelikle taşımacılıkta ve sonra toplu insan ulaşımının tüm sektörlerinde de sürücüsüz yapılacağı da beklenmelidir. Yapay zekâ hakkında birçok film izlemişizdir, sonu iyi mi olacak kötü mü bilinmez ama artık hayatımızda zaten.
Fiziksel mesafenin önemine binaen bir başka sektörde de yeni gelişmeler beklenebilir. Tekstil sektörü toz ve sıvı zerreciklere karşı itici özelliği olan kumaşlar, şapkalar ve eldivenler gibi özellikli kıyafetler peşinde olmalı, bu manyetik bir alan olur, hava koridoru olur, ışık katmanı olur, olur da olur.
Son husus olarak elektronik ortamda yapılan işlemlerin çok artıları olduğunu da belirtmeliyim; zaman tasarrufu, kâğıt tasarrufu, enerji tasarrufu ve para tasarrufu. Tek ve en önemli zafiyeti ise olsa olsa elektronik güvenlik ve yedekleme. Bunlarda yavaş yavaş başlayan e-yaşamın olmazsa olmazları artık.