ÇOCUK HAKLARI
Çocuk Hakları Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler tarafından 20 Kasım 1989 yılında kabul edilen bir uluslararası sözleşmedir. Bu sözleşme, çocukların temel haklarını korumayı amaçlar ve onların sağlıklı bir gelişim, eğitim, korunma ve katılım haklarını vurgular. Sözleşme, çocukların özel ihtiyaçlarına ve korunmaya ihtiyaç duyan gruplara özel önem verir.
Çocuk Hakları Sözleşmesi, toplam 54 madde içermektedir. İçlerinden bazılarını sıralamak gerekirse;
Çocuğun Tanımı ve Hakları
Ayrımcılığın Yasaklanması
Çocuğun Yaşama Hakkı ve Gelişimi
İsmi ve Ulusal Kimliği
Ebeveynlerle Birlikte Yaşama Hakkı
Yaşama ve Gelişme Hakkı
Kimlik Bilgilerini Koruma Hakkı
Eğitim Hakkı
Engelli Çocukların Hakları
Aile Birleşimi Hakkı
Kaçırma ve Çocuk Ticaretiyle Mücadele
Çocuğun İfadelerinin Dinlenmesi
Çocuğun Bilgi Edinme Hakkı
Dinlenme ve Oyun Hakkı
Acımasız Hayat
Hani doğa belgesellerinde sıklıkla karşımıza çıkan bir av sahnesi vardır. Hayatta kalabilmek için yemeğe ihtiyacı olan yırtıcımız bir sürüyü hedef alır ve öncelikle yavruları veya yaşlanmış olan bireyleri hedefe koyar. Çocuk hakları sözleşmesini okuyunca nedense bu tabiat kanunu aslında geldi. Bu maddeler, çocukların öncelikle yaşam, gelişim, eğitim, sağlık ve güvenlik gibi temel haklarını korumayı amaçlıyor. Çocuklar total olarak bir toplumun geleceğinin şekillenmesinde önemli rol oynarlar. Senin ya da benim çocuğumun olmasının önemi yok çünkü bir süre sonra hayatımızla ilgili kararları verecek kişiler onlar olacak. Çok basit bir gerçek ve sıklıkla tekrarlanırya çocuklar bizim geleceğimiz diye, hakikaten bu çok ciddi bir tespittir. Çünkü toplumların, devletlerin ve milletlerin hayat çizgilerini çocukların nasıl yetiştirildiği belirler.
Bir aile doğal olarak çocuğunun sağlıklı ortamlarda, asgari şartlarda, eğitimini ve gelişmesini sağlamak ister. Öte yandan bu biraz kişisel gibi görünse de aynı zamanda toplumsal bir zorunluluktur. İşte bu yüzden devletler çocukların sağlıklı birer birey olmalarını sağlamak için çeşitli organlar, kurumlar ve kontrol mekanizmaları kurmuşlardır.
İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ
Bir çocuğun Çocuk Hakları Sözleşmesindeki asgari şartları ailesi tarafından sağlanamaz ise ki bu her devlette farklı kriterlerde olabilir, devletin o çocuğu ailesinden alma hakkı vardır. Özellikle yurt dışında yapılmış bu temayı işleyen ve sorgulayan pek çok sinema filmi ile de karşılaşıyoruz.
Uluslararası olarak Birleşmiş Milletler genel kurulunda 20 Kasım 1989 tarihinde kabul edilen Çocuk Haklarına Dair Sözleşme 54 maddeden oluşuyor. ABD hariç tüm BM üyeleriyle 196 ülkenin taraf olduğu anlaşma şimdiye kadar en fazla ülkenin onayladığı insan hakları belgesi olma özelliğini de taşıyor. Üyelerin yanında Filistin, Vatikan, Nieu ve Cook Adaları da bu sözleşmeye taraf olmuşlardır. Bizim ülkemiz ise 14 Ekim 1990 yılında imzalamış, 27 Ocak 1995 tarihinde Resmi Gazetede yayımlayarak yürürlüğe girmiştir.
Bu sözleşmenin 1. Maddesinde 18 yaşına kadar her insan çocuk sayılıyor. Bir çocuğun herhangi bir ülkede 18 yaşına kadar başına neler gelebileceğini bir düşünün.
Orta Doğu’da doğmuş ise; bir bomba altında kalabilir, bir deprem enkazında kalabilir, yeterli gıda ve içecek bulamayabilir, pazarlarda alınıp satılabilir, zorla trafikte sokakta para toplattırılabilir, bütün bunlardan geçse bile ya taciz edilebilir veya babası yaşında insan ile evlendirilebilir.
Uzak Doğu’da doğmuş ise; yukarıdakilerden ayrı olarak fabrikalarda çalıştırılabilir, seks işçisi olabilir.
Afrika’da doğmuş ise; açlıktan, susuzluktan ölmez, hastalıktan bitmez ve vahşi hayvanlardan canını kurtarabilirse, medeni ülkelerde köle gibi çalışmak veya işportacı olabilir.
Avrupa ya da Amerika’da doğmuş ise; ailesi parçalanmış zihinsel olarak çökmüş olabilir, alkol veya uyuşturucu bağımlısı olabilir.
Kısaca bir çocuk Dünya’nın neresinde doğmuş ve büyüyor olursa olsun sağlıklı bir birey olabilmesi için yol alması gereken çok çetrefilli bir süreç var. Üstelik bu anlaşma herhangi bir kimlik veya uyruk sınıfına bakmadan bütün ülkelerin bütün çocukları koruması gerektiği de düşünülünce, büyüklerin çıkardığı her türlü karmaşa, terör ve savaşta en büyük kayıp maalesef ki çocuklar oluyor. Her savaşın tarafı kendi hukukuna göre haklı olduğunu iddia etse de 196 ülke ve 4 taraf olarak imza altına alınan ve korunması gerekli geleceğin teminatı çocuklar için atılan imzanız da sizin şerefiniz değil mi en insanlar!
